استاد میرزا محمدرضا کلهر
میرزا رضا کلهر فرزند رحیم بیک ، در سال 1245 هجری قمری ، در منطقه کلهر کرمانشاه به دنیا آمد . در آغازجوانی به مقتضای ایلی به سواری و تیراندازی متمایل گشت ، اما بعد ها به خوشنویسی روی آوردو به تهران رهسپار شد و نزد « میرزا محمد خوانساری » تعلیم خط گرفت . وی در خط نوآموز مکتب استاد میرزا محمد خوانساری که او نیز شاگرد محمد مهدی تهرانی بوده است تعلیم خط گرفت . پس از آن به اصفهان رفت و از روی خطوط و کتیبه های میرعماد در تکیه میرفندرسکی به مشق پرداخت .
کلهر از راه خط نویسی و حق الکتابه مختصر
درآمدی داشت و از آن راه زندگی می کرد . اگرچه وی به دستور ناصر الدین شاه
دعوت به کار در وزارت انطباعات گردید، لیکن او نپذیرفت و تنها به آن قانع
شد که هر وقت مایل باشد برای اداره انطباعات که زیر دست محمد حسن خان صنیع
الدوله ( همان اعتماد السلطنه ) کتابت کند و اجرت آن را بگیرد.
آخرین مرحله از زندگانی میرزا ، بعد علم و
عرفان و خط سیر فکری اوست ؛ کلهر هنرمندی بود که در علوم ادبی تسلط کامل
داشته و آثار بجا مانده از او مانند « مخزن الانشاء » گواه این ادعاست . میراز رضا کلهر اندوخته های شاگردان بسیاری داشت ماهر ترین
ایشان سید مرتضی برغانی ، میرزا زین العابدین شریف قزینی ، سید محمود صدر
الکتاب ، میرزا عبدالله خان مستوفی بودند.
میرزا رضا کلهر پایه خط نستعلیق را به جایی رساند که بعضی وی را هم طراز میر عماد می دانند؛ به علاوه در خط شکسته وی را باید از استادان این خط دانست. عبدالله مستوفی می نویسد : « میرزا رضا کلهر همان اصول میر عمادی را تعقیب کرد ولی سلیقه هایی در کوتاه کردن مدها و کوچک کردن دوائر و هم چنین تغییراتی در سایر ترکیبات حروف در این خط وارد کرد .
دکتر بیانی در «احوال و آثار خوشنویسان» می نویسد : « آنچه مسلم است اینکه میرزا رضا پایه خط نستعلیق را در جایی نهاد که پس از او کس به آن مقام نرسیده است و قدرت او کمتر کسی از خوشنویسان را دست داده و در واقع شیوه تازه ای در خط نستعلیق آورده که پیش از وی کسی به آن نزدیک نشده است . » میرزا رضا کلهر در روز جمعه بیست و پنجم محرم الحرام سال 1310 در سن 65 سالگی به مرض وبای عام تهران در گذشت .
نمونه آثار:
